(AZpressAZ-in arxivindən: 2024-cü il)

YADA DÜŞƏR XATİRƏLƏR

Alimlər insan üzü üçün qığırdaq yetişdiriblər

Montana Universitetinin alimləri insanın baş və boynundan qığırdaq yetişdirmək üçün yeni üsul hazırlayıblar.

Araşdırmanın nəticələri "iScience" jurnalında dərc olunub.

Başın qığırdaq toxumasının prekursorları sinir borusuna bağlanması zamanı sinir kanalının kənar hissələrindən yaranan bir quruluş olan sinir qabığının hüceyrələridir. Sinir qabığının hüceyrələrindən elm adamları kraniofasiyal orqanoidləri - xüsusi insan orqanlarının funksiyalarını modelləşdirən üç ölçülü toxuma mədəniyyətlərini yaratmaq üçün istifadə edilmişdir.

Tədqiqatçılar qığırdaq hüceyrələrinin kök hüceyrələrdən necə yarandığını anlamaq üçün RNT və zülal səviyyələrində gen ifadə məlumatlarını araşdırdılar. Kök hüceyrələrin insan qulaqlarını meydana gətirən elastik qığırdaq əmələ gətirmək üçün erkən vaxtlarda bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olduğu aşkar edilmişdir.

Qığırdaq inkişafında iştirak edən siqnal yollarını başa düşmək, insanlarda kraniofasiyal qüsurların sonrakı müalicəsi üçün laboratoriyada bu toxumaların böyüməsi üsullarını inkişaf etdirməyə kömək edəcəkdir. Hal-hazırda qulaq, burun və ya qırtlaq kimi orqanların mövcud üsullarla bərpası çətinləşir və transplantasiya edilən toxuma çox vaxt immunosupressiv dərmanlar istifadə edilmədən rədd edilir.