Nasistləri böyük itkilər olmadan dayandırmaq olmazdı...
9 Mayın 80 illiyi..
"Qələbə! Bu, hərbçi üçün ən böyük xoşbəxtlikdir - bilməkdir ki, siz xalqınıza düşmən üzərində qələbə çalmaqda, Vətənin azadlığını müdafiə etməkdə, ona sülh bərqərar etməkdə köməklik göstərmisiniz. Əsgərlik borcunuzu yerinə yetirdiyinizi dərk etmək, yer üzündə bundan uca, ağır və nəcib bir vəzifədir!”
Müharibə həmişə qəfil başlayır. 1941-ci ildə sovet xalqı üçün ən dəhşətli müharibə - Böyük Vətən Müharibəsi başladı. 9 May faşist Almaniyası üzərində müharibədə Qələbə günüdür. Bu tarix ən mühüm, təsirli və şərəfli bayramlardan biridir.
1939-1945-ci illər İkinci Dünya Müharibəsinin tərkib hissəsi olan Böyük Vətən Müharibəsi 1945-ci il mayın 9-da başa çatdı. O, 1941-ci il iyunun 22-də səhər tezdən, 1939-cu il Sovet-Almaniya müqavilələrini pozan faşist Almaniyasının Sovet İttifaqına hücumu ilə başladı. Müharibə təxminən dörd il davam etdi və bəşər tarixində ən böyük silahlı münaqişə oldu. Barensdən Qara dənizə qədər uzanan cəbhədə müharibənin müxtəlif dövrlərində hər iki tərəfdən eyni vaxtda 8 milyondan 13 milyona qədər insan vuruşmuş, 6 mindən 20 minədək tank və hücum silahı, 85 mindən 165 minə qədər silah və minaatan, 7 mindən 19 minə qədər təyyarə istifadə edilmişdir.
Bütün İkinci Dünya Müharibəsinin taleyi Sovet-Alman cəbhəsində həll olundu. Bu, faşizmə qarşı mübarizənin əsas cəbhəsi idi. SSRİ işğalçıya qarşı mübarizənin əsas yükünü sona qədər öz üzərinə götürdü və öz üzərinə götürdü.
Müharibənin sonunda fəallıq göstərən cəbhələrin birləşmiş alayları paraddan təntənəli şəkildə keçdi. Cəbhələrin və orduların komandirləri qabağa getdi, Sovet İttifaqı Qəhrəmanları məşhur birlik və birləşmələrin bayraqlarını daşıdılar. Parad 200 bayraqdarın məğlub olmuş alman qoşunlarının bayraqlarını Mavzoleyin ətəyindəki platformaya atması ilə başa çatıb.
Sovet xalqının Böyük Qələbə günü sarsılmaz ruh və qəhrəmanlıq rəmzidir. Yer üzündə sülh naminə 27 milyondan çox sovet insanı Vətən qurbangahında canını qurban verdi.
9 May Qələbə Gününün qeyd edilməsi SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 8 may 1945-ci il tarixli Fərmanı ilə tətbiq edilib. Məşhur diktor Yuri Levitan gecə vaxtı Sovet vətəndaşlarına çoxdan gözlənilən Qələbə haqqında məlumat verib.
Sovet İttifaqının Böyük Vətən Müharibəsində Nasist Almaniyası üzərində Qələbə Günü həm Rusiyada, həm də MDB ölkələrində ən hörmətli bayramlardan biri olub və belə də qalır.
Qələbə Gününün ənənəsi Böyük Vətən Müharibəsi zamanı həlak olanların xatirəsinin bir dəqiqəlik sükutla yad edilməsidir.
İkinci Dünya müharibəsi illərində Azərbaycan xalqı həm ön cəbhədə, həm də arxa cəbhədə ən böyük qəhrəmanlıq və şücaət nümunələri nümayiş etdirmişdir. Qısa müddətdə respublikada 87 qırıcı-uçuş batalyonu və 1124 özünümüdafiə dəstəsi yaradılmışdır. 1941-1945-ci illərdə Azərbaycanın 600 mindən çox igid oğul və qızı cəbhəyə getmişdir. Azərbaycan diviziyaları Qafqazdan Berlinə qədər şərəfli döyüş yolu keçiblər. 1300-ə yaxın soydaşımız Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüş, 30 nəfər “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmişdir. Azərbaycanın 170 min əsgər və zabiti SSRİ-nin müxtəlif orden və medalları ilə təltif edilmişdir. İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Həzi Aslanov, Sovet İttifaqı Qəhrəmanları İsrafil Məmmədov, Ruslan Vəzirov, Adil Quliyev, Ziya Büniyətov, Gəray Əsədov, Məlik Məhərrəmov, Mehdi Hüseynzadə, generallar Mahmud Əbilov, Akim Abbasov, Tərlan Əliyarbəyov, Hacıbala Zeynalov və bir çox başqaları öz xalqımızın tarixinə öz yeni səhifələrini yazmışlar.
Akademik Yusif Məmmədəliyevin rəhbərliyi ilə aviasiya benzininin istehsalı üçün yeni texnologiya yaradılmışdır. Neftçilərimizin fədakar əməyi sayəsində Azərbaycan tarixində rekord neft hasilatı göstəricisinə - 23,5 milyon ton "qara qızıl"a nail olunub ki, bu da SSRİ-də hasil edilən bütün neftin 71,4 faizini təşkil edib. Ümumilikdə müharibə illərində Azərbaycan neftçiləri ölkəyə 75 milyon ton neft, 22 milyon ton benzin və digər neft məhsulları vermişlər. Əminliklə demək olar ki, Bakı nefti faşizm üzərində qələbənin əsas amillərindən birinə çevrildi. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, hər beş təyyarənin, beş tankın, beş avtomobilin dörddə biri Bakı benzini ilə işləyirdi. İkinci Dünya Müharibəsi Azərbaycan xalqının qəhrəmanlığını, mərdliyini, fədakarlığını bir daha sübut etdi.
Xeyransa İsmayılova
